Kabel antenowy to podstawowy element każdego systemu satelitarnego, który pozwala na przesyłanie sygnałów z anteny do odbiornika. Jego uszkodzenia mogą być widoczne bezpośrednio na ekranie telewizora, najczęściej pod postacią śnieżenia lub niewyraźnego obrazu. W przypadku braku należytej uwagi podczas prac monterskich na nic nie zdadzą się najsilniejsze wzmacniacze sygnału, a my stracimy tylko pieniądze i nerwy.
Właśnie dlatego wybór odpowiedniego kabla, końcówek, czy samo zarobienie takiego przewodu są tak bardzo istotne.
Budowa kabla antenowego
Kabel antenowy, zwany inaczej koncentrycznym, to powszechnie stosowany przewód w instalacjach satelitarnych. Jego budowę (od żyły do zewnętrznego płaszcza) można opisać w następujący sposób:
żyła – główny przewodnik sygnału, najczęściej wykonany z miedzi,
dielektryk – miękka otulina z tworzywa sztucznego, która izoluje żyłę od ekranu i oplotu,
ekran – warstwa folii aluminiowej, chroniąca całość przed zakłóceniami elektromagnetycznymi,
oplot – siatka z cienkich drucików, dodatkowo chroniąca przed zakłóceniami,
Znając budowę przewodu możemy przejść do tego, co znajduje się na jego końcu, czyli różnego rodzaju wtyków. Mnogość końcówek do kabli koncentrycznych nie zna granic, jednak my na razie skupimy się na dwóch najpopularniejszych:
złącza typu F (tzw. „efki”) – są stosowane głównie w systemach telewizji satelitarnej i kablowej,
złącza typu IEC – używane do podłączania anten telewizyjnych naziemnych.
Jak zamontować złącza F i IEC?
Zarabianie wtyków jest proste, jednak wymaga lekkiej wprawy, podstawowej wiedzy i sprawnego nożyka do tapet.
Zarabianie złącza typu F
Przygotuj przewód – odetnij końcówkę kabla, jeżeli jest brudna lub postrzępiona i może nie nadawać się do zarobienia.
Zdejmij zewnętrzny płaszcz na długości około 10 mm, uważając, aby nie uszkodzić oplotu. Przydatny może się okazać ściągacz izolacji lub wprawna ręka i prosty nożyk.
Delikatnie odchyl oplot składający się z cienkich drucików i wywiń go na zewnętrzny płaszcz. Uważaj, żeby żaden z elementów oplotu nie stykał się z żyłą.
Usuń ekran i dielektryk na odcinku 2-3 mm, odsłaniając żyłę. Najwygodniej będzie wykonać tę operację nożykiem, izolacja dielektryczna ma formę pianki.
Nałóż i wkręć złącze F na przygotowany koniec kabla, aż dielektryk przejdzie przez otwór we wtyku.
Jeśli żyła wystaje zbyt daleko poza złącze, przytnij ją, pozostawiając miedziany rdzeń na długość około 1 mm.
Zarabianie złącza typu IEC:
Przygotuj przewód – odetnij końcówkę kabla, jeżeli jest brudna lub postrzępiona i może nie nadawać się do zarobienia.
Zdejmij zewnętrzny płaszcz na długości około 15 mm, uważając, aby nie uszkodzić oplotu. Przydatny może się okazać ściągacz izolacji lub wprawna ręka i prosty nożyk.
Delikatnie odchyl oplot składający się z cienkich drucików i wywiń go na zewnętrzny płaszcz. Uważaj, żeby żaden z elementów oplotu nie stykał się z żyłą.
Usuń ekran i dielektryk, pozostawiając około 1-2 mm izolacji na żyłach.
Umieść żyłę w przewidzianym miejscu złącza IEC i dokręć śrubkę, upewniając się, że ekran nie styka się z żyłą.
Na co uważać?
Dokładność przy cięciu izolacji – uważaj, aby nie uszkodzić oplotu lub żyły.
Prawidłowe dokręcanie – upewnij się, że złącza są dobrze dokręcone.
Wyprowadzenie żyły – zadbaj o to, aby wychodząca z dielektryka żyła nie była wykrzywiona.
Zwarcie – sprawdź, czy ekran nie styka się z żyłą. W przypadku kontaktu kawałka oplotu z miedzianym rdzeniem, taki kabel doprowadzi do zwarcia całej instalacji. Po zarobieniu przewodu warto zbadać go za pomocą miernika.
Inne rodzaje końcówek
Oprócz klasycznych złącz typu F i IEC dostępne są także inne rodzaje wtyków, do specyficznych zastosowań. Mimo, że wychodzimy z tego samego założenia podczas zarabiania, instalacja takich końcówek może się nieco różnić od producenta. W przypadku niektórych może być potrzebne narzędzie do zaciskania, np. zaciskarka złącz kompresyjnych.
Poza standardowymi, możemy spotkać takie końcówki, jak:
kompresyjne – zapewniające lepszy kontakt i większą odporność na warunki atmosferyczne,
kątowe – ułatwiające montaż w miejscach o ograniczonej przestrzeni,
kompresyjne samozaciskowe – niewymagające montażu za pomocą specjalistycznego urządzenia.
Podsumowanie
Prawidłowe zarobienie końcówek na kabel antenowy jest kluczowe dla zapewnienia wysokiej jakości odbioru sygnału. Warto poświęcić chwilę na dokładne wykonanie tego zadania, aby uniknąć problemów z odbiorem transmisji telewizyjnej lub radiowej. W przypadku instalacji w bardziej wymagających przestrzeniach warto zwrócić swoją uwagę na złącza kompresyjne lub kątowe.